صفر تا صد طراحی پلان ساختمان
- Behdad Vakili
9 بهمن 1402
- طراحی پلان ساختمان
- 10 دقیقه
- اشتراک گذاری
- 4.5 از 5
درصورتی که تا به حال تجربه طراحی نقشه معماری بنایی را داشته باشید، قطعا می‌دانید که باید اصول و مراحل طراحی پلان را به ترتیب پیش ببرید تا انجام طراحی پلان شما به درستی و به بهترین نحو ممکن انجام شود. در صورتی که به اصول دقت نکنید، ممکن است طرح پلان خوبی حاصل نشود، اما در صورتی که به همه مراحل توجه کرده و آنها را در طراحی خود لحاظ کنید، بدون شک می‌توانید پلانی اصولی و دقیق برای سازه مورد نظر طراحی نمایید.
تهیه نقشه و پلانهای دقیق از هر طبقه در یک ساختمان، برای طراحی و ساخت خانه ضروری است. اگر نمای واضحی از یک طبقه همکف یا طبقات در ویلاها و ساختمان‌های دوبلکس داشته باشیم، بهتر می‌توانیم ارتباط موثری را بین فضاهای دیگر برقرار کنیم. یک پلان اصولی که برای ساختمان طراحی شده است، می‌تواند تغییر سبک زندگی را به همراه داشته باشد و یا حتی می‌تواند برای فروش مجدد ساختمان، ارزش مالی ملک را افزایش دهد.
ویژگی های یک طراحی پلان معماری مناسب
وقتی ما می‌توانیم بگوییم که یک پلان ساختمان به خوبی طراحی شده و استاندارد است که همه جانبه و انعطاف‌پذیر باشد؛ همه جانبه بودن یک پلان ساختمان یعنی تمام جزئیات و امکانات مورد نیاز زندگی و رفاه افراد در یک ساختمان مسکونی تامین شود.
در طراحی پلان باید اطمینان حاصل کنید که در ساخت این ساختمان در آینده، به طور مثال، یک دفتر کار چه ابعاد و اندازه‌هایی دارد یا یک اتاق خواب در آپارتمان، چقدر برای استراحت، راحت است. این ویژگی‌ها هم برای ساکنین ساختمان مهم است و هم برای افرادی که تصمیم دارند در آینده، این ملک را خریداری کنند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هر طراح پلان ساختمان توجه به چیدمان ایده‌آل در اتاق‌ها یا سالن اصلی، لابی، پارکینگ است. در طراحی پلان ساختمان برای بخش آشپزخانه توجه داشته باشید که هر کسی که مشغول آشپزی است همچنان هم بتواند با مهمانان در سالن ارتباط برقرار کند و یا بتواند بازی بچه‌ها را زیر نظر بگیرد.
رعایت اندازه‌ها در طراحی پلان
طول، عرض، ارتفاع و زاویه‌ها در تمام قسمت‌های ساختمان مهم هستند. اندازه اتاق‌ها باید با توجه به فرم زمین ساخت تعیین شود. عرض راهروها به گونه‌ای باشد که امکان تردد افراد به راحتی تامین گردد.
به این مسئله فکر کنید که آیا با این طراحی، برای چیدمان مبلمان یا جابجایی آنها فضای کافی وجود دارد یا خیر؟! این نکات بسیار کمک می‌کند که بتوانید یک پلان را آماده کنید و به مشتری ارائه دهید. بهتر است طراحی پلان ساختمان را متناسب با اولویت‌ها و سبک زندگی متفاوت، انجام دهید. این جمله به مفهوم آن است که برای پنت هاوس‌های لاکچری، یک پلان لوکس باید طراحی شود؛ برای ساخت ویلا در شمال هم باید پلان مدرن، پلان دوبلکس یا پلان فلت و… طراحی گردد. برای آپارتمان‌هایی که در محله‌های مختلف وجود دارند، بنابر امکاناتی که باید در ساختمان باشد، طراحی پلان ساختمان متفاوت است.
انواع پلان های ساختمانی کدامند؟
انواع مختلفی از پلانهای ساختمانی و معماری وجود دارد که هر کدام به فراخور کاراییشان مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اینجا به نمونه‌هایی از این پلانها می‌پردازیم و هر کدام را به اختصار توضیح می‌دهیم.
پلان کف طبقات
پلان کف برای هر پروژه طراحی داخلی یا حتی طراحی‌های نمای خارجی ضروری است. با پلان طبقه، می‌توانید همه چیز را در فضای مورد نظر مشاهده کنید. یکی از انواع پلان کف، نسخه‌ی دوبعدی آن است که معمولاً شامل اندازه‌گیری فضا، مانند طول دیوارها و محل قرارگیری درها و… می‌باشد.
در این پلان، تمرکز کمتری بر اندازه‌گذاری‌ها است و در عوض، توجه بیشتری روی نحوه قرارگرفتن اشیا (مانند صندلی‌ها و میزها) در فضا می‌شود.
سایت پلان
سایت‌پلان‌ها شبیه به پلانهای طبقات هستند، با این تفاوت که می‌توانید کل ساختمان را با یک نقشه در سایت ببینید. نقشه‌های سایت می‌تواند شامل هر بنایی از خانه‌ای ساده تا یک مجتمع آپارتمانی مجلل شود. بسته به فضای کاری خود، می‌توانید طبقات یک ساختمان را با جزئیات در سایت‌پلان داشته باشید
پلان سقف منعکس‌شده
این پلان اطلاعاتی شامل اینکه که اگر سقف را بردارید و از بالا به پایین نگاه کنید، چه شکلی به نظر می‌رسد را به شما ارائه می‌دهد. نقشه‌های سقفِ منعکس‌شده می‌توانند به همان اندازه که شما می‌خواهید دقیق و جامع باشند. برخی از پلانها شامل توضیحاتی در مورد سایر جزئیات معماری مانند سقف‌های طاق‌دار نیز هستند. اطلاعاتی همچون محل دقیق چراغ‌ها و منابع نوری در این نقشه مشخص می‌شوند
پلان جزئیات
نقشه‌های جزئیات، کوچکترین جزئیات در طراحی را به شما نشان می‌دهند. این نقشهها عموماً برای قطعات مبلمان، قالب‌های طاق‌ها، قرنیزها و یا کابینت‌ها تهیه می‌شوند. وقتی به نقشه‌های جزئیات به عنوان پلان معماری نگاه می‌کنید، باید به دنبال ریزه‌کاری‌ها باشید
نقشه های نمای خارجی
در واقع این نقشهها، نمای بیرونی ساختمان را به شما نشان می‌دهند. هنگام ساخت، بهتر است تصویری از بنا پس از اتمام ساخت داشته باشید تا بدانید به چه شکل خواهد بود و همین، اهمیت این نقشهها را چند برابر می‌کند. نقشه‌های نمای بیرون، همانند سایر نقشهها، می‌توانند دوبعدی یا سه‌بعدی باشند و به همان اندازه که دوست دارید با جزئیات بیشتر و یا کمتر ترسیم شوند این نقشهها همچنین می‌توانند به نوع متریال مورد استفاده همچون انواع مختلف آجر، سنگ و رنگ اشاره کنند.
نقشه های داخلی
هدف از ارائه‌ی نقشه‌های داخلی شبیه به رندرهای خارجی است. با رندرهای داخلی، می‌توانید جزئیات قرنیز، پنجره‌ها و قالب‌گیری تاج یا طراحی اتاق با تمام مبلمان آن را به نمایش بگذارید. این نقشهها در حین دقت، فضاهایی مانند آشپزخانه یا حمام که نیاز به تجسم عناصر داخلی دارند، بسیار مفید هستند. برخی از پلانهای فضای داخلی به صورت دوبعدی ترسیم می‌شوند که بیشتر برای نشان‌دادن اندازه‌ها بکارمی‌روند.
پلان منظر
طراحی نمای بیرونی و داخلی یک فضا تنها شروعی برای ایجاد یک خانه یا هر نوع فضای دیگری است. اما باید بدانید بدون محوطه‌سازی مناسب، فضای شما ناقص به نظر می‌رسد. طراحان زیادی هستند که سال‌ها آموزش می‌بینند تا به‌صورت تخصصی مناظر زیبا خلق کنند. اگر به دنبال یک باغ کوچک در حیاط خلوت خود هستید، یک طراح منظر همان کسی است که می‌تواند به شما کمک کند. در پلانهای منظر، همه‌ی المان‌ها از گل گرفته تا پیاده‌رو و تزئینات چمن تا فواره را خواهید دید.
مراحل طراحی پلان معماری
طراحی پلان ساختمان دارای مراحلی می‌باشد که ما باید آنها را طبق دسته بندی پیش برویم تا به یک پلان مناسب و اصولی برسیم. این مراحل به فراخور پشت سر هم انجام خواهند شد؛ و جا به جایی هر کدام از این مراحل می‌تواند به پلان ساختمان نهایی ما آسیب وارد کند. حالا این مراحل طراحی پلان کدام‌اند؟ و هر کدام دارای چه خصوصیات و ویژگی‌هایی هستند؟
این دو سوال اساسی‌ای است که ما در این بخش به آن می‌پردازیم.
مرحله اول: جانمایی سرویس‌پله و آسانسور
اولین و مهم‌ترین چیزی که باید در طراحی ساختمان در مورد آن تصمیم‌گیری کنید، محل قرار گیری پله و آسانسور در پلان است. در جانمایی محل پله و آسانسور در پلان باید به عواملی مثل عرض و شکل زمین، تعداد واحد در هر طبقه، تعداد پارکینگ مورد نیاز در طبقه همکف و زیرزمین (در صورت وجود) و… توجه کرد.
انتخاب مکان مناسب برای قرار گیری پله و آسانسور در پلان ساختمان، می‌تواند تاثیر مستقیمی در کیفیت سایر قسمت‌های ساختمان بگذارد. مهم‌ترین قسمت‌هایی که انتخاب محل صحیح پله و آسانسور روی آنها تاثیر مستقیم میگذارد عبارتند از:
- طراحی پلان همکف و زیرزمین (در صورت وجود)؛
- طراحی پارکینگ؛
- طراحی لابی؛
- کیفیت فضاهای داخلی پلان طبقات؛
- نمای ساختمان.
مرحله دوم: تقسیم‌بندی فضاهای عمومی و خصوص
به اینکار اصطلاحا لکه گذاری پلان معماری هم می‌گویند. البته لکه گذاری پلان شامل جانمایی پله و آسانسور هم می‌شود. با توجه به موقعیت قرارگیری پله و آسانسور که گفتیم بهترین موقعیت آن در اینگونه ساختمان‌ها، در وسط پلان است، یک سمت پلان را به قسمت‌های خصوصی مثل اتاق خواب‌ها و حمام و سمت دیگر پلان را به قسمت‌های عمومی و نیمه خصوصی مثل پذیرایی، نشیمن و آشپزخانه اختصاص می‌دهیم. در این مرحله از طراحی پلان، شاید نیاز باشد کمی موقعیت سرویس پله را جابه‌جا کنیم.
مرحله سوم: جانمایی محل آشپزخانه و ورودی اصلی
تصمیم‌گیری در مورد بهترین موقعیت آشپزخانه در پلان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که تا حد زیادی می‌تواند روی کیفیت طراحی پلان ساختمان تأثیر مستقیمی بگذارد.
در هنگام طراحی آشپزخانه حتما نکات زیر را رعایت کنید:
- آشپزخانه را در موقعیتی طراحی کنید که دارای نور و تهویه مستقیم باشد؛
- سعی کنید امکان طراحی و دسترسی مستقیم به تراس از آشپزخانه ممکن باشد؛
- ورودی آشپزخانه باید نزدیک به ورودی واحد مسکونی باشد؛
- آشپزخانه باید به طور مستقیم با پذیرایی، نشیمن و ناهارخوری در ارتباط باشد.
مرحله چهارم: اتاق‌خواب‌ها و حمام
در این مرحله از طراحی پلان ساختمان مسکونی، باید کمی دقت به خرج دهید و حالت‌های مختلف جانمایی اتاق خواب‌ها را در نظر بگیرید. در زمان طراحی اتاق خواب‌ها حتما به نکات زیر توجه کنید:
- حتما یکی از اتاق خواب‌ها را بسته به مساحت بنا، به‌عنوان اتاق خواب والدین، بزرگ‌تر از سایر اتاق‌ها طراحی کنید؛
- حتما برای اتاق خواب‌ها یک فیلتر ورودی در نظر بگیرید و دقت داشته باشید که درب اتاق‌ها از سایر قسمت‌های منزل به طور مستقیم قابل رویت نباشد؛
- حتی‌المقدور درب اتاق خواب والدین از اتاق خواب فرزندان فاصله داشته باشد و به هم چسبیده نباشد؛
- حتما همه اتاق خواب‌ها دارای کمد با عمق استاندارد باشند؛
- حمام در نزدیکی اتاق خواب‌ها طراحی شود.
مرحله پنجم: ستون‌گذاری پلان طبقات و پارکینگ
بعد از اینکه کلیات طراحی پلان طبقات انجام شد و قبل از اینکه سراغ انجام اصلاحات و طراحی موارد جزئی‌تر برویم، باید با توجه به شکل پلان طبقات و طراحی پلان پارکینگ، ستون‌گذاری پلان ساختمان را انجام دهیم. در این مرحله از فرآیند طراحی پلان ابتدا باید سراغ طراحی پلان پارکینگ رفته و با توجه به تعداد و موقعیت قرارگیری ماشین‌ها در پارکینگ، ستون‌گذاری را انجام دهیم.
در این مرحله با توجه به موقعیت قرارگیری ستون‌ها در پلان پارکینگ ممکن است مجبور شویم تغییرات کوچکی در طراحی پلان معماری طبقات انجام دهیم.
مرحله ششم: اصلاحات نهایی و جزئیات طراحی داخلی
در این مرحله که تقریبا شکل کلی پلان آماده شده است، سراغ ریزه‌کاری‌ها و موارد مربوط به طراحی داخلی می‌رویم. در این مرحله از کار، با توجه به ستون گذاری که در مرحله قبل انجام دادیم، ممکن است نیاز باشد تا تغییرات خیلی جزئی در طراحی پلان معماری اعمال کنیم.
مرحله هفتم: مبلمان کردن پلان معماری
آخرین کاری که باید برای تکمیل طراحی پلان ساختمان انجام دهیم، مبلمان‌کردن اصولی پلان ساختمان است. مبلمان‌کردن صحیح و اصولی پلان یکی از مواردی است که به شما کمک زیادی می‌کند تا اشکالات طراحی خودتان را متوجه شده و آنها را اصلاح کنید.
در هنگام مبلمان‌کردن پلان معماری حتما موارد زیر را رعایت کنید:
- حتما از بلوکهای مبلمان استاندارد استفاده کنید؛
- هرگز مقیاس و اندازه بلوکهای مبلمان استاندارد را تغییر ندهید؛
- فضاهای داخلی پلان را به‌شکل واقعی مبلمان کنید؛
- شکل ظاهری مبلمان فضاهای مختلف را حفظ کنید؛
- در مبلمان‌کردن ریزفضاهای پلان معماری، فضای تنفس را هم در نظر داشته باشید؛
- در هنگام مبلمان کردن پلان معماری، به جزئیات طراحی داخلی هم فکر کنید.
برای بهتر شدن کیفیت فضاهای داخلی پلان، در این مرحله نیز ممکن است نیاز باشد تا تغییرات کوچکی در طراحی پلان ساختمان انجام دهیم. تغییراتی که بیشتر در جهت کارآمدتر شدن فضاهای داخلی پلان انجام می‌شود.
طراحی پلان ساختمان در استودیو 1881
یکی از تخصص‌های تیم مجرب استودیو 1881 طراحی پلانهای مسکونی و پلانهای معماری ساختمانی است. شما می‌توانید با مشاورین ما تماس گرفته و نیازهای خود را با آنها به اشتراک بگذارید. همینطور در این پروسه و پروسه‌ی دیدارها و جلسات، تیم استودیو 1881 رفته رفته به اطلاعات بیشتری از شما نیاز دارند تا بتوانند مناسب‌ترین و بهترین پلان را با توجه به نیاز و میزان بودجه‌ی شما برای ساخت یک ساختمان در اختیارتان قرار دهند.
ما تمام مراحلی که در این مقاله ذکر کردیم را پشت سر خواهیم گذاشت و شما را نیز در جریان این مراحل قرار خواهیم داد تا حدالمقدور شما از آنچه در پایان پروژه‌ی خود با آن رو به رو خواهید شد آگاه باشید وجای سوالی برایتان باقی نماند.
مقاله های مرتبط
نظرات کاربران ما
opo
test